Giáo dục giới tính tại trường mầm non

Giáo dục giới tính tại trường mầm non như thế nào là hợp lý? Ở độ tuổi mầm non, tức giai đoạn từ 3-5 tuổi, bé đang trong độ tuổi sẵn sàng tiếp thu những cái mới, đang trên đà phát triển các kỹ năng. Tuy nhiên, đi kèm với việc giúp con phát triển kỹ năng, kiến thức thì bố mẹ cũng cần phải sẵn sàng để giáo dục giới tính cho con ngay ở giai đoạn này để “vẽ đúng đường cho hươu chạy” và giải đáp những câu hỏi tưởng chừng như ngốc nghếch của trẻ.

Sự tò mò về giới tính của các bé rất sớm: từ 3 tuổi, đơn giản là chỉ những câu hỏi ngây ngô: “Mẹ ơi sao bạn Tuấn Anh đứng tè được mà con lại phải ngồi?”, khi đã tò mò thì bé sẽ có khuynh hướng thử làm theo vì vậy mà một số bé gái sẽ đứng như bé trai và có khi bé trai lại thực hiện ngồi như bé gái. Những lúc như vậy, bố mẹ đừng vội quát mắng bé.
Nhưng hãy khoan mắng bé vì hầu hết các bé dưới 3 tuổi thường bắt chước hành vi của cả 2 giới. Đó đơn giản chỉ là những điều tự nhiên trong quá trình phát triển của bé. Bé đang trong độ tuổi khám phá mọi thứ xung quanh và khám phá ngay cả bản thân mình. Vậy thì, qua trình nhận thức giới tính của trẻ trải qua mấy giai đoạn và cha mẹ cần làm gì để giúp bé.

1. Bé mầm non 2 tuổi
Ở giai đoạn này, bé vẫn chưa phân biệt được rõ ràng giới tính của bản thân. Tuy nhiên, nếu bố mẹ tinh ý có thể khéo léo lồng ghép các việc làm đơn giản để tự bé nhận ra sự khác biệt về giới tính. Đối với các bé nam, bố mẹ nên chọn trang phục màu xanh hoặc những màu gam lạnh trong trang phục, và cho bé chơi những đồ chơi thể hiện sự mạnh mẽ như ô tô, máy xúc, máy ủi, siêu nhân,… bé gái thì chọn gam màu sặc sỡ như hồng, vàng,… và các trò chơi nhẹ nhàng như chới búp bê, bán đồ hàng,….

2. Bé mầm non 3 tuổi
a. Việc đặt các câu hỏi để trả lời “Con là con trai hay con gái” cũng không thừa trong các cuộc đối thoại của bố mẹ với bé. Luôn tìm các hình ảnh gần gũi, cho các bé chơi các trò
chơi, thông qua đó bé tự nhận thức được. Ví dụ như cho các bé trai xem đá banh, chơi trận giả…còn các bé gái chơi búp bê, tết nơ kẹp tóc…

b. Tuy nhiên, đừng qua gượng ép con vào khuôn khổ, nhiều bố mẹ có suy nghĩ cho bé chơi với nhóm các bạn nữ thì bé sẽ nhận thức được giới tính là nữ. Nhưng động thái này phải được thực hiện nếu như đến giai đoạn tuổi tiền dậy thì bé có biểu hiện nhận thức lệch lạc về giới tính của bản thân. Ở tuổi mẫu giáo, các bé thường kết thân chơi với nhau cả trai lẫn gái, nhưng ít khi duy trì được lâu dài, vì vậy hãy để bé phát triển tự nhiên nhất có thể.

c. Một số trò chơi như nấu ăn, chơi búp bê,… đừng nghĩ chỉ là đặc quyền của bé gái, hãy nhớ điều gì càng khiến bé tò mò thì bé càng muốn tìm hiều. “ Mẹ ơi mua cho con búp bê như bạn Linh An”, thay vì câu trả lời “ Con trai ai lại chơi búp bê” thì bố mẹ có thể mua 1 búp bê nam về cho bé chơi, và đóng vai trò nam giới trong trò chơi thay vì búp bê nữ.

Bé muốn chơi nấu ăn với các bạn gái, thay vì cấm đoán thì tại sao không tư duy cho bé, con trai phải biết nấu ăn, vì sau này con còn có vợ, có con, phải biết chia sẻ công việc nhà với vợ. Nhiều bậc cha mẹ suy nghĩ việc này quá xa xôi, nói với bé, bé cũng không hiểu. Nhưng đừng quên rằng, bé đang trong độ tuổi hình thành nhân cách, thói quen, nếu bé được dạy trong 1 thời gian dài đương nhiên hình thành thói quen tư duy con trai nên biết nấu ăn.

d. Trong giai đoạn này, bé rất hay có các câu hỏi khó đỡ, bố mẹ hãy kiên nhẫn trả lời bé 1 cách rành rọt, mạch lạc nhưng không cần đi sâu vào chi tiết và nhấn mạnh sự khác biệt giới tính cho bé hiểu như: “Vì con là con gái, bạn Nam là con trai nên không giống nhau, nếu con tiểu đứng thì sẽ bị ướt chân đấy; Bạn Tuyết mặc váy vì bạn Tuyết là con gái, còn con là con trai nên không mặc váy được, con thử tưởng tượng bạn Long mà mặc váy xem có buồn cười không….”

3. Những lưu ý khác
a. Nếu đến 3 tuổi bé cũng không nhận biết được giới tính của mình, thậm chí có thái độ phủ nhận bộ phận sinh dục của mình thì đây là dấu hiệu đáng lo và bố mẹ cần đưa bé đến bác sĩ tâm lý để kiểm tra và can thiệp sớm. Ví dụ như nếu bé trai bảo con không thích có “chim” như thế này, hoặc thường xuyên tiểu ngồi và có những biểu hiện giống các bạn gái cùng lứa…

b. Việc bố mẹ áp đặt bé phải thừa nhận và không được chối cãi “con là con trai” hay “con gái phải là con gái” sẽ rất khó khăn để các chuyên gia tâm lý đánh giá được tình trạng giới tính thực sự của bé. Vì thế, điều quan trọng nhất trong việc giáo dục giới tính cho con là tạo cho bé sự tự chủ, thoải mái để khám phá bản thân mình. Bố mẹ nên định hướng chứ không áp đặt.

c. Việc chọc ghẹo về bộ phận sinh dục của bé cũng là điều cần tránh vì nó sẽ ảnh hưởng đến nhận thức giới tính của con về lâu dài.